OEKRAÏNE 2019
Mijn eerste reis met een blijvende impact.
Ik haalde mijn middelbaar diploma en had voor de eerste keer drie maanden vakantie. Ik plande enkele reizen waaronder deze een blijvende impact op mij had, mijn eerste vrijwilligerservaring. Met een groep reisden we naar Oekraïne, daar deden we aan kinderwerk en bouwde we een huis voor een alleenstaande vrouw en zoon in een zigeunerwijk. Wat een ervaring! De levensomstandigheden waarin zij verkeerden verrijkte mijn kijk op deze wereld.
Eerste dag: Een dag van ontdekken, kijken, voelen en ervaren
Naar een plaats getrokken waar onze standaarden niet verdwenen met de hete zon. Voeten in het zand maar vooral terug op de grond
Naar een plaats getrokken waar onze standaarden niet verdwenen met de hete zon. Voeten in het zand maar vooral terug op de grond
Laatste dag: Ik kan nu wel zeggen dat ik dankbaar moet zijn voor alles. Want de kinderen hier zijn grote voorbeelden. Lachen spelen en zorgeloos zijn. Zorgeloos op een plaats waar je niet veilig bent en bang moet zijn. Maar zij zijn zorgeloos. En weten niet beter. Machteloos. Ik wil beter voor de kinderen en ik wil hun verder helpen. Hun uit die cirkel van armoede halen. Die cirkel die moeilijk te verbreken is. Maar wel mogelijk is om te verbreken.
Maar hoe?
BURKINA FASO 2025
Linga – de kunst van overvloedig geven
De zon stond hoog aan de hemel en brandde op mijn huid terwijl ik mijn weg vond door de levendige markt in Ouagadougou, Burkina Faso. De geur van rijpe tomaten en vers gesneden kruiden zweefde in de lucht, vermengd met het geroezemoes van handelaars en het gelach van vrouwen die met stevige handen hun koopwaar rangschikten.
Mijn ogen dwaalden langs de kleurrijke tafels, houten staketsels volgestapeld met komkommers, paprika’s en glanzende tomaten. Tot mijn blik bleef hangen bij een vrouw. Een vrouw met een open blik en een energie die sterker leek dan de zon. Zelfverzekerd, stralend, verwelkomend.
Ze groette me hartelijk, haar stem klonk als iemand die me al jaren kende. Ik koos een paar tomaten, enkele komkommers, een handvol limoenen. Ze pakte ze zorgvuldig in, in een plastic zakje. Zoals ze hier alles inpakken. Ze keek me aan en glimlachte. Toen, zonder aarzeling, legde ze er nog wat extra bij.
"Linga." Niet afgemeten, niet berekend, maar gewoon gegeven.
Een extra tomaat, een extra komkommer. Een gebaar dat zegt: er is genoeg, ik geef je graag iets extra, want er is niets mooier dan gewoon te delen.
Ik bleef nog even staan en keek hoe ze haar waren aanprees aan de volgende klant. Altijd met dezelfde warmte. Altijd met iets extra. Want zo werkt het hier.
BURKINA FASO 2025
Het was rond het middaguur dat ik Awa ontmoette. De zon stond hoog en ze opende net haar winkel. Geen grote façade, geen naam boven de deur. Gewoon een kleine ruimte met kleimuren, een golfplaten dak, een houten luifel en een deur. Binnen: bakken vol graan, flessen olie, etenswaren die ik niet herkende. Geen rekken, geen planken die diende als schap, geen toeters of bellen. Dat is gewoon eigenlijk niet nodig.
Wat me echt opviel, was niet het gebouw of de producten.
Het was Awa’s gezicht.
Het was Awa’s gezicht.
Awa straalde terwijl ze met haar hand door het graan ging.
Dit is Awa. Haar man overleed vorig jaar. En zoals bij zoveel vrouwen in Burkina Faso rust de zorg voor het gezin volledig op haar schouders. Haar kinderen zijn intussen jongvolwassen, en zoals mijn ouders vroeger altijd zeiden: kinderen kosten niet minder naarmate ze ouder worden. Maar Awa, zij klaagde daar helemaal niet over. Integendeel.
Ze vertelde me over haar eerste microkrediet, vijf jaar geleden. Daarmee begon alles. Sindsdien runt ze haar eigen zaakje, verkoopt graan en andere basisproducten.
Vorig jaar, net toen het goed leek te gaan, werd ze ernstig ziek. Ze lag maandenlang in het ziekenhuis. En zonder mutualiteit, zoals wij die in België kennen, betekent dat: je betaalt alles zelf. Dokters, medicatie, eten, zelfs je bed.
Maar Awa had gespaard. Met de winst van haar handel. Ze hoefde haar nieuwe lening niet eens aan te raken. “Ik had niets verloren,” zei ze met een brede glimlach. “Ik verkoop gewoon verder.”
De vreugde in haar stem ging nog een stapje verder want ze vertelde dat ze gedurende die tijd zelfs het schoolgeld van haar kinderen kon blijven betalen.
Mijn compassie verdween als sneeuw voor de zon.
Compassie is gewoon het verkeerde woord. Het is het niet verkeerd om medelijden te hebben, maar Awa haar kijk op het leven, en hoe ze vol levenslust vertelde, was inspirerend en bemoedigend. Het liet me zien dat ze geen slachtoffer is. Het liet me net zien dat het mogelijk is om op te staan, uit armoede. Met een eigen wil, en een duwtje in de rug op het juiste moment.
